تاریخچه باشگاه استقلال

جهان ورزش >
بروزرسانی : پنج شنبه 26 مهر 1386
تاریخچه باشگاه استقلال تهران
در سال 1323 چهار جوان تصمیم گرفتند تا باشگاهی تاسیس نمایند. نام انها میرزایی،نواب،خشایار و جانانپور بود. تصمیم انها در ..


در سال 1323 چهار جوان تصمیم گرفتند تا باشگاهی تاسیس نمایند. نام انها میرزایی،نواب،خشایار و جانانپور بود. تصمیم انها در چهارم مهر این سال عملی شد و باشگاه نیز خیابان فردوسی در نظر گرفته شد. علاوه بر انها خاکزاد،گیتی،گریش،کلانی،مهدیون و حسینی نیز دیگر اعضای باشگاه بودند که به دلیل علاقمندیشان به دوچرخه سواری نام باشگاه را ( دوچرخه سواران) نهادند.ابتدا تنها رشته فعال باشگاه دوچرخه سواری بود،اما بعدها رشته های والیبال،پینگ پنگ،بسکتبال،وزنه برداری،کشتی،شنا و فوتبال نیز فعالیت خود را آغاز کرد. طی مذاکراتی که مسئولان باشگاه دوچرخه سواران با علی دانائی فرد مو سس وقت باشگاه تورانجام دادند، موافقت شد که باشگاه تور با نام دوچرخه سواران وارد عرصه رقابت در فوتبال شود.
رقابت اصلی در فوتبال کشور تا پیش از سال 1325 بین 3تیم دارایی،شاهین و سرباز بود، اما با ورود تیم دوچرخه سواران که از همان ابتدا با پیراهن آبی وارد میدان شد،مثلث قدرت به مربع شد و قطب چهارم فوتبال نیز شکل گرفت. تیم دوچرخه سواران در سال 1325 و با حضور پرویز عمو اوغلی،گرائیلی،دانائی و سید آقا جلالی در هیئت مدیره تشکیل و روانه رقابتها شد.حاصل کار نایب قهرمانی در سالهای 25 و 26،نایب قهرمانی و قهرمانی جام حذفی در همان سالها بود. در سال 1328 نام باشگاهدوچرخه سواران به تاج تغئیر یافت و در همین سال قهرمان باشگاههای تهران شد.به دلیل اهمیت باشگاه تاج از ردیف بودجه اختصاصی برخوردار شد.رنگ لباس باشگاه نیز پیراهن آبی با آستین سفید، شرت سفید و جوراب سفید بود. علی دانائی فرد برای تقویت این تیم، تیمهای تورج، افسر،دیهیم،کورش و اتم را تاسیس کرد. تاج در سراسر کشور گسترش یافت و در شهرهای اهواز و رشت بیش از دیگر نقاط ایران پایگاه مردمی یافت.


زمان شکوفایی

اولین سفر خارجی باشگاه تاج به افغانستان بود که سمره آن پیروزی 3 بر 2 تیم تاج شد. دهه 40 زمان شکوفایی باشگاه تاج بود. این تیم با تیم هی خارجی چون: راپیدوین اتریش،تورپیدوی موسکو،اسپارتا پراک چک، دوسلدورف آلمان،کریستان پرو و تیم های دیگری از کشورهای برزیل،سوئیس،ترکیه،سوئد و آذربایجان بازی های دوستانه برگزار کرد که موجب شهرت بیشتر این باشگاه شد.در این دهه ، باشگاه تاج با به خدمت گرفتن رایکوف یوگوسلاو تحولی شگرف در فوتبال استقلال و حتی ایران به وجود آورد.نسل ماندگار فوتبال ایران به خصوص استقلال، در این دهه شکل گرفت.افرادی چون ناصر حجازی، منصور پورحیدری،نصر ا.. عبدالهی،پرویز قلیچ خانی،علی جباری،فرامرز ظلی،جلال طالبی،جواد قراب،غلامحسین مظلومی،عزت جانملکی، ایرج دانائی فرد، منصور رشیدی، حسن روشن و ... از جمله آنان بودند.

اولین قهرمانی در آسیا

در فروردین سال 1349 و در باشگاه لبریز از تماشاگر امجدیه( شهید شیرودی)، تیم های تاج از ایران هاپوئل رژیم صهیونیستی فینال جام باشگاهای آسیا را برگزار کردند. در این دیدار تیم تاج تا دقیقه 83 یک بر صفر عقب بود که در این دقیقه غلام وفا خواه که به مرد جامها معروف بود، گل تساوی را وارد دروازه حریف کرد و کار به وقت اضافه کشیدکه تیم تاج با گل مسعود معینی مدافع پیش تاخته خود در وقت اضافه قهرمان آسیا شد.

ترکیب تیم تاج که قهرمان آن دوره شد عبارت بود از : ناصر حجازی، علی جباری ،مهدی لواسانی ،جواد ا.. وردی ،کاروحق وردیان ،مسعود معینی ،غلامحسین مظلومی ،عزت جانملکی ،جواد قراب ،اکبر کارگرجم ،علیرضا حاج قاسم ،نصر ا...عبداللهی ،مهدی حاج محمد ،عباس مژدهی ،منصور پورحیدری و مسعود مژدهی یاران کمکی این تیم: غلام وفاخواه از عقاب و محمود خوردبین از پرسپولیس بودند. سرمربی تیم رایکوف از یوگسلاوی بود.

تغییر نام تاج به استقلال و دومین قهرمانی در آسیا

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 باشگاه تاج به استقلال تغئیر نام پیدا کرد. استقلال در سال 1370 برای دومین بار قهرمان آسیا شد. استقلال در فینال باشگاه های آسیا توانست تیم لیائولینگ چین را با نتیجه 2 بر 1 شکست دهد و جام را برای دومین بار به خانه بیاورد.در این دوره عبدالصمد مرفاوی آقای گل شد، مجید نامجو مطلق تکنیکی ترین بازیکن، عباس سرخاب بهترین بازیکن و احمدرضا عابدزاده بهترین دروازه بان جام شدند. بازیکنان استقلال در این دوره عبارت بودند از : احمدرضا عابدزاده ،حمیدرضا بابازاده ، شاهرخ بیانی ،شاهین بیانی ،فرشاد فلاحت زاده ،رضا حسن زاده ،مهدی فنونی زاده ،امیر موسوی نیا ،صادق ورمزیار ،رضا نعلچگر ، جعفر مختاری فر ،امیر قلعه نویی ،رضا احدی ،میرشاد ماجدی ،ایمان عالمی ،عبدالصمد مرفاوی ،عباس سرخاب ،عبدالعلی چنگیز ، مسعود غفوریهای اصل ،ناصر عباسی ،مرحوم امیر دولت آبادی ،خسرو پارسا و مجید نامجو مطلق. یاران کمکی این تیم نیز سید غلی افتخاری سید مهدی ابطهی بودند. سرمربی: منصور پورحیدری.

مربیان خارجی از بدو تاسیس

زدراکو رایکوف، ولادمیر جکیج، بونژاک، یوگنی سوکومور خوف،جکیچ دلیچ، لئونید بیلفسکی و رولند کوخ از جمله مربیان خارجی بودند که با استقلال کار کردند. در این میان رایکوف بیشترین سابقه حضوررا دارد که به مدت هشت سال مربی استقلال بود و طی این دوره با استقلال قهرمان ایران در سال 49،قهرمان جام میلزهند، دو دوره قهرمانی باشگاهای آسیا و قهرمانی جام اتحاد را در کارنامه خود دارد.


مربیان استقلال از آغاز تا کنون

مرحوم علی دانائی فرد،محمود بیاتی،مرحوم رسول مدد نوعی،محمد رنجبر،حشمت مهاجرهنی،پرویز ابو طالب،مجتبی کرد نوری،کمائی،مرحوم جاهد،مصطفی شرکا،حسن حبیبی،حسن عضدی ،رضوی،اصغر شرفی،کامبیز جمالی،محمد صلاحی،منصور پورحیدری،غلامحسین مظلومی،بیژن ذوالفقارنسب،ناصر حجازی،رضانعلچگر،عبداللهی،بهتاش فریبا،اصغرحاجیلو،پرویزمظلومی،حمید ملک احمدی ،منصور رشیدی،جواد زرینچه و امیر قلعه نویی مربیانی بودند که که از بدو تاسیس تا کنون به عنوان سرمربی رهبری تیم را برعهده داشتند.


شایسته ترین ها و اولین های تاریخ 60 ساله باشگاه استقلال

گلزنان جام جهانی 1978 آرزانتین:ایرج دانائی فرد و حسین روشن هر دو در تیم استقلال بودند.

اولین گلزن ایرانیدر جام جهانی: ایرج دانائی فرد.

اولین لژیونر:بیوک جدیکار (1336 به تیم ویکتوریا برلین)

اولین مربی:مرحوم علی دانائی فرد از سال 1325 تا سال 1348 به مدت 23 سال

اولین آقای گل آبی پوشان در لیگ: غلامحسین مظلومی در اولین دوره تخت جمشید با 15 گل زده.

اولین کاپیتان: کامبیز جمالی

بازیکن تیم منتخب جهان:ایرج دانایی فرد.

پرافتخارترین مربی:منصور پورحیدری با بیش از 300 مسابقه و افتخار قهرمانی سال 90 باشگاه های آسیا.

بیشترین تعداد حضور: جواد زرینچه با 336 بازی طی 12 سال

کوتاه ترین گل در داربی: علی سامره در ثانیه 37 بازی مقابل پرسپولیس

پرجمعیت ترین بازی آسیا: استقلال ایران-جوبیلوایواتا ژاپن (با حضور 120 هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی فینال جام باشگاه های آسیا در سال 78 )

بهترین بازیکن سال کشور بعد از انقلاب: علیرضا منصوریان1374 (گزینش بهترین بازیکن برای اولین بار مرسوم شد)

چنین روزی در یكی از خیابان های فرعی فردوسی ۳ جوان نظامی و علاقه مند به ورزش دوچرخه سواری به نام های میرزایی، نواب و عزت جانان پور یك باشگاه ورزشی بنا نهادند و افرادی چون جانان پور، خاكزاد، گیتی، گریش، كلانی، مهدیون ، حسینی، میرزایی و خشایار كه از دوچرخه سواران خوب آن موقع بودند به عنوان اولین اعضای كلوپ دوچرخه سواران انتخاب شدند.
والیبال، بسكتبال، پینگ پنگ، وزنه برداری، كشتی و شنا رشته هایی بود كه بعد از دوچرخه سواری در این كلوپ رونق گرفت تا اینكه تیم «تور» كه با نظارت علی دانایی فرد تشكیل شده بود در آن زمان تیم قدرتمند كارگران آبادان را شكست می دهد و این پیروزی ارزشمند بهانه ای می شود برای مذاكره كلوپ دوچرخه سواران و تیم تور برای اینكه تیم «تور» با نام دوچرخه سواران در مسابقات شركت كند. پرویز عموقلی، گرائیلی، دانایی فرد و سیدآقا جلالی اولین هیأت مدیره این باشگاه جدید التأسیس بودند كه در اولین حضور خود در سال ۱۳۲۵ توانستند ۲ عنوان نایب قهرمانی مسابقات باشگاه های تهران و جام حذفی را به ارمغان آورده و در سال ۱۳۲۶ اولین جام قهرمانی را با كسب مقام نخست در مسابقات جام حذفی بالای سر ببرند.
دوچرخه سواران در سال ۱۳۲۸ به دلیل گرایشات نظامی علی دانایی فرد و حضور تعدادی از نظامیان به تیم تاج تغییر نام داد و تیم هایی چون تورج، افسر، دیهیم، كوروش و اتم نیز از این تیم سرمنشأ گرفتند. دوچرخه سواران رفته رفته همچون تاجی بر سر فوتبال ایران درخشیدن را آغاز كردند و با فتح جام های بین المللی به افتخاری برای ایران و شاید هم آسیا بدل شدند و امروز ۴ مهرماه سال ۱۳۸۷ یك بار دیگر استقلال در اختیار مردی قرار گرفته است كه مهمترین شاخصه اش در ورزش ایران هدایت فدراسیون دوچرخه سواری است.
نمی دانیم بین اشتیاق آن موقع مرحوم علی دانایی فرد و مرحوم عزت جانان پور كه همین چند سال پیش دار فانی را وداع گفت با واعظی آشتیانی كه هنوز كسی نمی داند چقدر با دغدغه های جماعت فوتبال آشناست می توان شباهت پیدا كرد یا خیر... به هر حال چرخ روزگار چرخیده و در كلوپ دوچرخه سواران یك بار دیگر توپ و چرخ را به هم رسانده است. ۶۳ سال پیش دوچرخه سواران ركابزنان و آهسته آهسته به استقلال رسیدند و حالا بعد از ۶۳ سال مردی نه با دوچرخه و نه با افكاری در سطح زمانی كه دوچرخه باكلاس ترین وسیله نقلیه بود و نه حتی با سرعتی در حد دوچرخه، آمده است كه استقلال را به سرعت به استقلال برساند و این تیم را از سلطه مالی سازمان رها سازد.
واعظی آشتیانی، رئیس فدراسیون دوچرخه سواری كه همین ۲ روز پیش در كاخ سعدآباد مراسم معارفه خود را در زمان افطار برگزار كرد، باشگاهی را در اختیار گرفته است كه به لطف سازمان تربیت بدنی برخلاف دوره مدیران قبلی كه این تیم را عقب یك پیكان تحویل گرفته بودند، ساختمان اختصاصی دارد و از بودجه ۳ ، ۴ میلیاردی كه برایش در نظر گرفته اند می نالد. امیدواریم آقای دوچرخه سوار مسیر مدیریتش را درست ركاب بزند و آرزوهای آبی را به سر منزل مقصود برساند.
بد نیست در ذیل تاریخچه كامل باشگاه استقلال را هرچند خلاصه و مختصر مطالعه كنید: در چهارم مهر ماه ۱۳۲۴ چند جوان نظامی علاقه مند به ورزش دوچرخه سواری ، به نام های « میرزایی، نواب و جانان پور» در خیابان فردوسی تهران اقدام به تأسیس یك باشگاه ورزشی نمودند و به دلیل اینكه اعضای این باشگاه همگی دوچرخه سوار بودند، نام آن را باشگاه «دوچرخه سواران» نهادند. اولین اعضای این باشگاه در بدو تأسیس عبارت بودند از: جانان پور، خاكزاد، گیتی، گریش، كلانی، مهدیون، حسینی،میرزایی و خشایار.
رفته رفته دوچرخه سواران در سایر رشته های ورزشی نیز از قبیل والیبال، بسكتبال، پینگ پنگ، وزنه برداری، كشتی، شنا، فوتبال و ... تصمیم به فعالیت گرفت. در این زمان تیم فوتبال « تور » كه توسط مرحوم علی دانایی فرد تشكیل شده بود، توانست در یك رقابت تیم قدرتمند كارگران آبادان را شكست دهد. بنابراین مورد توجه ویژه باشگاه دوچرخه سواران قرار گرفت. مسئولان وقت این باشگاه با مؤسس تیم تور به توافق رسیدند تا از آن پس این تیم با نام تیم فوتبال دوچرخه سواران در مسابقات شركت نماید.پس از یك سازمان دهی نسبی در باشگاه، « پرویز عموقلی، گرائیلی، دانایی فرد و سیدآقاجلالی » به عنوان هیأت مدیره انتخاب شدند.
بنابراین تیم فوتبال دوچرخه سواران در سال ۱۳۲۵ اولین حضور رسمی خود را در مسابقات باشگاهی با كسب ۲ عنوان نایب قهرمانی مسابقات باشگاه های تهران و نایب قهرمانی جام خذفی تهران با موفقیت به پایان رسانید و سال ۱۳۲۶ نخستین سال صدرنشینی این تیم با قهرمانی در مسابقات جام حذفی تهران بود. اولین دیدار رسمی باشگاه دوچرخه سواران در پانزدهم اسفندماه ۱۳۲۸ در مقابل تیم شاهین با حضور ۲۰۰۰ تماشاگر در ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی فعلی) برگزار گردید كه طی آن اولین گل تاریخ فوتبال این تیم توسط «بیوك جدیكار» از نقطه كرنر به درون دروازه شاهین ارسال شد و این تیم با نتیجه یك بر صفر مقابل شاهین نخستین پیروزی خود را جشن گرفت.
این باشگاه در سال ۱۳۲۸ نام خود را تغییر داد و عنوان « تاج » را برگزید و در همین سال مقام قهرمانی باشگاه های تهران را نیز كسب كرد. از آن به بعد « تیم فوتبال تاج » به دلیل حضور تعدادی از نظامیان در تركیب آن بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت و از آنجا كه مرحوم علی دانایی فرد پایه گذار فوتبال این باشگاه، به رده های پایه ای توجه ویژه ای داشتند، تیم تاج بر آن شد تا اقدام به تأسیس شعبه هایی در سراسر كشور نماید و تیم های «تورج» «افسر»، « دیهیم »، «كوروش» و «اتم » را در رده های سنی پایین بنابر تصمیم اتخاذ شده تأسیس نمود.
رفته رفته این باشگاه به یكی از مطرح ترین تیم های فوتبال كشور بدل گشت و بازیكنانی از قبیل «بیوك جدیكار، پرویز كوزه كنانی، برادران بیاتی، عارف قلی زاده و....» از این تیم ظهور كرده و به اوج شهرت در فوتبال دست یافتند.
باشگاه تاج به عنوان میزبان نهایی سومین دوره جام باشگاه های آسیا در سال ۱۳۴۹ رقیبان حرفه ای خود را به تهران دعوت كرد و در پایان با غلبه بر نماینده اسرائیل، قهرمانی این دوره از جام را در خانه جشن گرفت كه برخی از بازیكنان این دوره عبارت بودند از: « طالبی، كاروحق وردیان، ناصر حجازی، اكبر كارگر جم، غلامحسین مظلومی، مهدی حاج محمد، علیرضا حاج قاسم، منصور پورحیدری، نصرالله عبداللهی و ...» با پیروزی انقلاب، تیم تاج به «استقلال » تغییر نام داد و همچنان پر قدرت و درخشان در میدان های سبز مسابقات ظاهر گردید و در سال ۱۳۷۰ بار دیگر عنوان قهرمانی خود را در جام باشگاه های آسیا تكرار نمود. استقلالی ها سال بعد در آزادی، جام را به جوبیلو ایواتا دادند تا مقابل چشم ۱۲۰ هزار هوادار موفق به كسب نایب قهرمانی شده و در حسرت جام قهرمانی بمانند